Jak poprawnie smarować urządzenia?

Odpowiednie smarowanie jest niezwykle istotne w utrzymaniu ruchu maszyn, urządzeń i ciągów technologicznych. Poprawnie dobrana technika smarownicza umożliwia zmniejszenie ryzyka przestojów maszyn, a w efekcie – redukcję kosztów. Jak powinno wyglądać więc poprawne smarowanie urządzenia?

Na sformułowane w ten sposób pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi – dobór techniki smarowniczej zależy m.in. od rodzaju urządzenia, jego środowiska pracy, liczby wymagających smarowania punktów. Sam proces smarowania może być przeprowadzany w różny sposób – wyróżnia się smarowanie tradycyjne, wykonywane za pomocą smarowniczek, smarowanie za pomocą smarownic automatycznych oraz systemy centralnego smarowania. Każdy z wymienionych układów znajduje zastosowanie w odmiennych warunkach.

Jak wygląda tradycyjne smarowanie?

 
Tradycyjne smarowanie realizowane jest ręcznie, za pomocą smarowniczek, zwanych potocznie kalamitkami. W przypadku tego sposobu, konieczne jest ścisłe przestrzeganie planu smarowania. Ponadto, niektóre urządzenia na czas prac smarowniczych należy wyłączyć. Z tego względu, smarowanie tradycyjne sprawdza się przede wszystkim w maszynach, których punkty smarne są łatwo dostępne i nie wymagają częstego dostarczana smaru.

Smarownice automatyczne

 
Tam, gdzie konieczne jest smarowanie pojedynczych, szczególnie narażonych na zatarcie punktów smarnych, najlepiej sprawdzają się smarownice automatyczne. Mogą one pracować nawet w trudno dostępnych miejscach i w najcięższych warunkach – w atmosferze wybuchowej, przy dużym zawilgoceniu, pod wodą, na wysokościach. Smarownice automatyczne wykorzystuje się m.in. w maszynach górniczych, rolniczych, włókienniczych, w wentylatorach, pompach, silnikach elektrycznych.

Układy centralnego smarowania

 
W przypadku, gdy konieczne jest stałe dostarczanie środka smarnego do wielu punktów, optymalnym rozwiązaniem są systemy centralnego smarowania, zapewniające pełną automatyzację procesu. W zależności od rodzaju urządzenia i jego zapotrzebowania na środek smarny, stosuje się:

• smarowanie progresywne – wykorzystywane w prasach, maszynach górniczych, młotach kuźniczych, w których konieczne jest smarowanie kilkuset punktów smarnych, znajdujących się na małej powierzchni,
• smarowanie jednoliniowe, sprawdzające się w przypadku urządzeń, wymagających niskociśnieniowego smarowania smarem półpłynnym lub olejem (prasy, obrabiarki, małe urządzenia wykorzystywane w przemyśle spożywczym, drzewnym, tekstylnym),
• smarowanie dwuliniowe – stosowane przede wszystkim w dużych ciągach technologicznych, np. hutniczych,
• smarowanie impulsowe i natryskowe – wykorzystywane do smarowania łańcuchów, ich przekładni, prowadnic, bieżni napędowych,
• układy olejowe obiegowe – rzadziej stosowane, spotykane głównie w podporach młynów, prasach i walcarkach.